Duurzaamheid en toegankelijkheid op Noorderzon 2023

Hardcups en waterpunten
Een uitdaging voor een groot publieksevenement als Noorderzon is het terugdringen van de hoeveelheid plastic afval. Van bier tot fris, alle drankconsumpties worden geschonken in zogeheten hardcups (bekers gemaakt van herbruikbaar hardplastic), waarmee de hoeveelheid wegwerpplastic enorm wordt teruggedrongen. Bezoekers kunnen zonder statiegeld gebruik maken van hardcups. Wel wordt een beroep op hen gedaan om deze terug te brengen bij de bar of bij een van de vele inleverpunten. Daarnaast werkt het festival nauw samen met Waterbedrijf Groningen om bezoekers te stimuleren zelf waterflesjes mee te nemen die ze kunnen vullen met schoon en gratis drinkwater bij meerdere watertappunten. Bezoekers hoeven ook niet te betalen voor een bekertje water bij de bar.

Koffiedik, pachters en backstage
In het kader van hergebruik werkt Noorderzon samen met Harrie de Vries (Hoogeland Catering) door tijdens het festival koffiedik in te zamelen voor zijn oesterzwammenkwekerij. Op Noorderzon proeven bezoekers gelijk het resultaat in zijn handgemaakte oesterzwambitterballen. In samenwerking met de pachters worden in het plantsoen zoveel mogelijk biologisch, seizoensgebonden en fairtrade eten geserveerd. Er zijn vegetarische, veganistische en glutenvrije opties.
In 2019 heeft het Europees Parlement de Single-Use Plastic (SUP) Directive aangenomen. Deze richtlijn heeft als voornaamste doel plastic zwerfafval tegen te gaan, en vooral zwerfafval in de zee (plasticsoep) te voorkomen. Bekers voor eenmalig gebruik en foodverpakkingen (die plastic bevatten) mogen niet meer gratis worden verstrekt per 1 juli. Voor Noorderzon betekent dat voor alle eettentjes en foodtrucks: alles moet duurzaam en recyclebaar zijn.
Backstage eten crew en artiesten elke zondag volledig vegetarisch. Eten dat niet wordt geserveerd, wordt de volgende dag hergebruikt. Afval wordt gescheiden ingezameld, backstage maken we ook gebruik van ReFood-containers. ReFood zorgt ervoor dat alle ingezamelde organische resten in hun eigen biogasinstallaties worden omgezet in duurzame energie en meststof.

Biodiesel, slimme schakelkasten en kilometers LED-lampjes
Nieuw dit jaar zijn elektrische cargobikes van Bereikbaar Groningen, elektrische bakfietsen van Duurzaam Groningen en het gebruik van een waterstofauto van de gemeente Groningen. Daarnaast doen we een proef met een elektrische gator dit jaar. Noorderzon maakt gebruik van biodiesel HVO100 voor al het overige productiemateriaal, ook voor aggregaten. De afkorting HVO staat voor ‘Hydrotreated Vegetable Oil’. HVO wordt, naast de plantaardige oliën, ook geproduceerd uit afval, restoliën en vetten, zoals afgewerkt frituurvet. HVO100 heeft 89% minder CO2-uitstoot.  Daarnaast maken we gebruik van slimme schakelkasten, waardoor we zoveel mogelijk stroom kunnen gebruiken uit vaste aansluitingen in het plantsoen. Hierdoor hoeven we minder brandstof te gebruiken en hoeven aggregaten ‘s nachts niet aan te staan. We brengen ons stroomverbruik ieder jaar terug en gaan gelijk op met de ontwikkelingen op brandstof gebied. Hopelijk zijn er volgend jaar door de inzet van slimme batterijen en uitbreiding van de capaciteit van het stroomnet, nog minder tot geen aggregaten nodig. De bekende lampjes in het Noorderplantsoen - dit jaar 3,5 kilometer aan lintverlichting - bestaat volledig uit LED. Alle speellocaties in het park en de overige verlichting in het park bestaan voor 95% uit LED-verlichting.
De gezellige planten die je op verschillende plekken in het Noorderplantsoen ziet, hebben we in bruikleen via Tuin in Stad.

Klimaatneutrale merchandise, herbruikbare crewshirts en delen van vluchten
De crewkleding en merchandise verkrijgbaar in De Winkel, verzorgd door Groningse partner P&P, is klimaatneutraal gemaakt van biologisch katoen en geproduceerd met zonne- en windenergie. Alle kleding wordt geverifieerd door de Fair Wear Foundation en is Peta-approved Vegan. Voor de merchandise kunnen bezoekers kiezen uit een ontwerp dat direct via transferdruk op de kleding gedrukt wordt. Hierdoor is het ook mogelijk om te drukken op eigen kleding. De voorraad kleding die Noorderzon zelf aanbiedt is op basis van nacalculatie, dat betekent dat er geen restvoorraad ontstaat. Wat er over is, gaat weer terug naar P&P. Alle merchandise die van tevoren is geproduceerd is allemaal in de drukkerij van P&P in Groningen gemaakt op basis van waterinkt.
Vorig jaar zijn we begonnen met het hergebruiken van onze crewshirts. Vrijwilligers konden het shirt mee naar huis nemen en bij een volgende editie weer meenemen. Ook konden ze hun shirt inleveren om te hergebruiken. Dit jaar wordt er backstage een vormgevingselement toegevoegd, als ware een spaarkaart voor alle edities die men meewerkt.
Ook de polsbandjes voor crew en artiesten zijn duurzaam en gemaakt door Plantjebandje, een idee van Innovatiehub Oost-Groningen. Het bandje is gemaakt van hennep en voorzien van bloemzaadjes. Hennep is CO2 positief wat inhoudt dat het meer CO2 opneemt dan dat het uitstoot, en de bloemzaadjes kunnen na het festival worden geplant.
Bij een aantal internationale artiesten, zoals Empatheatre (Zuid-Afrika) en Dead Centre (Ierland) delen wij de vluchten met collegafestivals in Genève en Hamburg. Zo ontstaat een kleine tour en hoeven artiesten niet voor maar een paar optredens de hele wereld over te vliegen en direct weer terug. Daarnaast delen we decors met andere festivals.

Inclusief beleid
Duurzaamheid strekt bij Noorderzon ook tot het sociale domein. We proberen ieder jaar op innovatieve wijze het festival toegankelijk te maken voor een zo’n breed mogelijk publiek. Elk jaar proberen we de rolstoelvriendelijkheid op het festivalterrein en bij de voorstellingslocaties te verbeteren. Verschillende voorstellingen uit het programma zijn daarnaast door Stichting Doofvriendelijk Groningen geschikt bevonden voor mensen met een gehoorbeperking, dit wordt altijd bij het programmaonderdeel aangegeven. Daarnaast werken we sinds dit jaar samen met Stichting Lezen & Schrijven om ook stappen te kunnen zetten om toegankelijker en begrijpelijker te worden voor mensen die niet goed kunnen lezen en schrijven. Zo komen er taalambassadeurs langs om het festival te testen, en kunnen bezoekers zelf ervaren hoe het is om laaggeletterd te zijn bij BLIC VR. Inclusiviteit vertaalt zich ook door in het vrijwilligersbeleid: iedereen is welkom om onderdeel te worden van de meer dan 500-koppige crew. Hiervoor werken we onder meer samen met de gemeente Groningen om ook vluchtelingen uit Oekraïne en andere landen en statushouders een fijne tijd te geven en mensen te leren kennen, en met coaches van maatschappelijke partner Link050 en onze eigen tot vertrouwenspersoon opgeleide mensen. Met fotograaf Jan Westerhof (die ook jarenlang zorgverlener was) werken we ook al jaren samen met een leuke groep mensen met een mobiliteitsbeperking, die door hem worden begeleid om bij ons te (leren) fotograferen. De buurtbewoners om het Noorderplantsoen heen ontvangen we ieder jaar op een buurtborrel en houden we op de hoogte van de plannen via een omwonendenbrief en berichten in buurtkranten.

Prijsbeleid, Geef een Toegift en cultuurtasjes voor de Voedselbank
Stichting Noorderzon heeft brede toegankelijkheid en een feest voor iedereen hoog in het vaandel. Daarom is het festivalterrein gratis toegankelijk, is er een groot gratis te bezoeken programma en houden we de ticketprijzen voor voorstellingen altijd zo laag mogelijk. Daarnaast doen we dit jaar voor de zesde keer mee aan de landelijke campagne Geef een Toegift, een initiatief van De Verenigde Podiumkunstenfestivals. Hiermee worden bezoekers opgeroepen om een entreekaartje te kopen voor iemand met minder financiële middelen. Bij aankoop van een ticket kunnen bezoekers dus kiezen of ze een extra kaartje(s) achterlaten voor een onbekende. Met de hulp van Stichting Quiet Groningen wordt gezorgd dat deze bij de juiste personen terecht komen.
Noorderzon doneert daarnaast 200 linnen cultuurtasjes met inhoud aan Voedselbank Stad Groningen, zodat een grote groep gezinnen ook van het festival kan genieten. Noorderzon werkt daarnaast samen met de Stadjerspas voor een mooie korting op een aantal voorstellingen. Ook komen verschillende groepen kinderen zonder de middelen om zelf op vakantie te kunnen, en groepjes jonge vluchtelingen,  langs op het festival om te genieten van een kindervoorstelling.
Daarnaast zijn we dit jaar een samenwerking gestart met European Festival Forest. Een initiatief dat samen met festivals zo veel mogelijk bomen wil planten om klimaatverandering tegen te gaan. In de ticketshop van Noorderzon kun je een donatie doen, tijdens het kopen van tickets. Een derde daarvan wordt gedoneerd voor het planten van bomen.

Meer over duurzaamheid lees je hier.